Cuối tuần qua, Apple Computer Inc. cho biết công ty đang đối mặt với vụ kiện liên quan đến iPod-iTunes. Apple bị kiện lên tòa án chống độc quyền vì đã cố tình điều khiển thị trường giải trí với chuẩn file nhạc FairPlay của họ. Với chuẩn riêng này, Apple đã buộc các đối thủ cạnh tranh đứng ngoài cuộc chơi và thâu tóm khách hàng cho sản phẩm iPod. Tin này được đưa ra cùng lúc với việc thị trường CD sụt giảm thê thảm trong năm 2007.
Khả năng Apple độc quyền thị trường nhạc số được đưa ra xem xét.
Một văn bản tố tụng dài 24 trang được đưa lên tòa án Northern District of California tuần vừa rồi, cho rằng Apple đã không công bằng khi liên kết chặt chẽ iTunes Store và iPod với nhau, với số lượng lớn file nhạc bán ra dưới định dạng FairPlay AAC. Khách hàng sử dụng iPod buộc phải mua nhạc trên iTunes nếu họ muốn có nhạc hợp pháp bản quyền. Ngược lại, khách hàng của iTunes buộc phải có iPod nếu họ muốn nghe nhạc di động.
“Một khi Apple điều khiển thị trường nhạc số như vậy, khách hàng sẽ cảm thấy nản lòng khi nghĩ đến việc mua thiết bị nghe nhạc của các đối thủ cạnh tranh,” nguyên đơn Stacie Somers và luật sư của bà Helen Zeldes phát biểu. Cả hai người này đều nhấn mạnh vào những phát biểu của chính quyền Pháp và Nauy, nơi mà Apple bị buộc tội bỏ rơi khách hàng.
Hơn nữa, theo bản tố tụng, nhà sản xuất iPod không chỉ bỏ qua việc hỗ trợ chuẩn của các đối thủ cạnh tranh, mà họ còn cố tình đẩy họ ra khỏi cuộc chơi bằng việc tạo driver “què quặt”. Cho dù chip của iPod Shuffle có thể nhận dạng Windows Media Audio, nhưng không hề tồn tại driver nào hỗ trợ điều đó, cả đối với các dòng iPod khác.
Apple đồng thời bị phản ánh rằng, họ lợi dụng vị trí dẫn đầu thị trường nhạc số để buộc khách hàng trả giá cao cho iPod. Cho dù chênh lệch giá của của hai bộ nhớ tầm trung 1 GB và 4 GB chỉ là 5,52 USD khi Apple cho ra đời dòng iPod Nano đầu tiên, họ buộc khách hàng phải trả 100 USD để có sản phẩm với dung lượng cao hơn.
Do những hành động trên vi phạm luật chống độc quyền Cartwright và Sherman Antitrust Acts, đồng thời vi phạm luật cạnh tranh của California, Somer đề nghị một phán quyết mang tính lâu dài chống lại Apple kèm theo những bồi thường thiệt hại. Doanh số CD giảm 10 % trong năm 2007 do sự tăng trưởng của nhạc số trực tuyến. Thị trường Album ở Mĩ sụt giảm 9,5 % giữa năm 2006 và 2007, theo những kết quả mới nhất của công ty điều tra thị trường giải trí Nielsen SoundScan.
Phần lớn nguyên nhân của việc quay lưng lại với CD truyền thống là do việc tải nhạc trực tuyến cả được phép lẫn trái phép.
Sự tăng trưởng của thị trường nhạc số là sự báo trước một bước ngoặt cho nền công nghiệp thu âm. Doanh thu của các cửa hàng trực tuyến tăng 45 % lên khoảng 844,2 triệu bài hát và chiếm 10 % thị phần âm nhạc. Số lượng các sản phẩm liên quan đến âm nhạc được bán ra hiện nay tăng 14 % lên 1,35 tỉ, trong đó có sự tăng đột biến của số lượng bài hát và video bán ra.
“Điều này cho thấy rằng, khách hàng đang giành sự ưu ái cho cả dạng CD lẫn nhạc số”, Rob Sisco, chủ tịch Nielsen Music phát biểu.
